یکی از دستگاههایی که در صنعت چاپ از آن استفاده میشود، پلاتر (Plotter) است و ممکن است برای شما سؤال باشد که دستگاه پلاتر چیست و چه کاربردهایی دارد؟ اصلاً تفاوت پلاتر و پرینتر در چیست و پلاتر معمولاً برای استفاده چه افرادی مناسب است. اگر به دنبال کسب اطلاعات در مورد پلاتر هستید، در جای درستی قرار دارید! ما در این مقاله میخواهیم هر آنچه لازم است در مورد پلاتر بدانید را به شما بگوییم.
به همین منظور، پلاتر را به شما معرفی کردیم و کاربردها و موارد استفاده آن را بیان کردیم. همچنین انواع پلاتر را معرفی کردیم تا با انواع آن هم آشنا شوید و مزایا و معایب هر نوع را به شما گفتیم. برای افرادی که میخواهند بیشتر هم در مورد این دستگاه بدانند، نحوه کار پلاتر را بیان کردیم که پلاتر چگونه کار میکند. پس اگر میخواهید همه چیز را در مورد پلاتر بدانید، تا انتهای این نوشته با ما همراه باشید.
پلاتر چیست؟
پلاتر یا رسام یک دستگاه تخصصی شبیه به چاپگر است که از آن در صنایع مختلف برای چاپ طرحها، نقشهها و تصاویر باکیفیت بالا و اندازه بزرگ استفاده میشود. در چاپگرهای عادی، معمولاً از جوهر و یا تونر برای ایجاد و چاپ استفاده میشود در حالی که پلاترها این فرایند را به کمک قلم و سایر ابزارهای نوشتاری مخصوص انجام میدهد؛ یعنی پلاتر با رسم خطوط پیوسته، طرح را چاپ میکند. چنین عملکردی به دستگاه پلاتر کمک میکند تا الگوهای خود را بادقت بسیار بالایی رسم کند و آن را به یک ابزار ارزشمند و حیاتی در زمینههایی مثل مهندسی، معماری و دیزاین که توجه به جزئیات بسیار مهم است، تبدیل کند.
دستگاه پلاتر از قطعات مختلفی تشکیل میشود که یکی از مهمترین و اصلیترین آنها هد پلاتر است. این قطعه بسیار مهم وظیفه کنترل جوهر را بر عهده داشته و به دستگاه کمک میکند تصاویر باکیفیتتری را روی صفحه کاغذ چاپ کند.
علاوه بر دقت و کیفیت بالای چاپ، امکان چاپ در اندازههای بزرگ هم مثل بنرهای تبلیغاتی وجود دارد. مزیت دیگری که پلاترها را منحصربهفردتر کرده است، توانایی چاپ و رسم طرحهای موردنظر بر روی تخته، آلومینیوم، مقوا، پلاستیک و حتی ورقهای فولادی است. پس با پلاتر میتوانید کارها مختلفی انجام دهید و طرحهای خود را روی سطوح مختلف چاپ کنید. البته اندازه این دستگاهها هم بزرگتر است و معمولاً برای کارهای صنعتی از آنها استفاده میشود.
اگر دستگاه پلاتر دارید و نیازمند تهیه ی هد برای آن می باشید، در فروشگاه الوکارتریج می توانید انواع هد پلاتر hp ، هد پلاتر Canon و هد پلاتر Epson را خریداری نمایید.
در ادامه بیشتر در مورد کاربرد پلاتر صحبت میکنیم.
کاربرد پلاتر چیست و برای استفاده چه افرادی مناسب است؟
باتوجهبه ویژگیهای پلاتر، این دستگاه کاربردهای زیادی دارد و در صنایع مختلف استفاده میشود. پلاترها در بیشتر موارد توسط معماران، مهندسان و طراحان گرافیک یا چاپخانهها استفاده میشود و این افراد برای پیادهسازی و نهاییکردن طرحهای خود از آن بهره میبرند. دستگاه پلاتر همچنین در صنعت مد و پوشاک هم برای چاپ طرحها بر روی انواع پارچه به کار میرود. طراحی نقشههای دقیق، نمودارهای فنی، تصاویر و پوسترهای بزرگ تنها بخشی از کارهایی است که به کمک پلاترها میتوان انجام داد. در ادامه سایر کاربردهای پلاتر را برای شما ذکر کردهایم:
- رسم نمودارها
- رسم طرحهای گرافیکی و کامپیوتری با اندازه بزرگ و وضوحبالا
- نقشههای دقیق معماری، ساختمانی و جغرافیایی
- چاپ پارچه با طرحهای متفاوت
- بنرها و بیلبوردها بزرگ
- طرحبندی مدارهای الکتریکی
تا اینجا در مورد اینکه دستگاه Plotter چیست و چه کاربردی دارد، صحبت کردیم اما شاید برای شما سؤال باشد که فرق پرینتر و پلاتر چیست؟ با اینکه از این دو دستگاه برای چاپ استفاده میشود، اما تفاوتهایی هم دارند که به آنها اشاره میکنیم.
پلاتر چگونه کار میکند و عملکرد آنها چگونه است؟
فرآیند و نحوه چاپ در پلاترها به این صورت است که ابتدا یک فایل از سوی کامپیوتر برای چاپ ارسال میشود. معمولاً برای چاپ در پلاترها، از فایلهای گرافیکی برداری (Vector Graphic) استفاده میشود و این دلیل خاصی دارد. پلاترها قادر هستند که طرحها را در مقیاس و اندازههای بزرگ چاپ کنند و فایلهای گرافیکی برداری، بهترین گزینه هستند چون میتوانند اطلاعات مختلف در مورد فایل چاپی (مانند خطوط، شکلها و متون) را به بهترین شکل در اختیار پلاتر قرار دهند.
پلاتر بعد از دریافت اطلاعات، آنها را تفسیر میکند و مسیری که قلم برای ایجاد طرح باید طی کند را مشخص میکند. سپس قلم در همان مسیر شروع به حرکت میکند تا با حرکتهای رفتوبرگشت، طرح موردنظر را چاپ کند. یعنی خطوط، شکلها و متونی را طبق اطلاعاتی که از فایل گرافیکی دریافت بود، بر روی جنس موردنظر چاپ میکند.
تفاوت پرینتر و پلاتر چیست؟
چاپگرهای معمولی یا خانگی تفاوتهای زیادی با پلاترها دارند و جدا از اینکه نحوه عملکرد آنها متفاوت است، اصولاً اهداف متفاوت هم دارند. در ادامه میتوانید انواع تفاوتهای چاپگر و پلاتر را ببینید:
- پلاترها معمولاً از قلم و یا مدادهای مکانیکی برای چاپ استفاده میکنند ولی چاپگرها این فرایند را در بیشتر موارد به کمک فناوریهای جوهرافشان و لیزری انجام میدهند.
- دستگاه پلاتر برای چاپ نقشههای فنی، شماتیکها و تصاویر گرافیکی بادقت بالا با فرمت و اندازههای بزرگ بکار میروند درحالیکه چاپگرها برای چاپ اسناد متنی و تصاویر با جزئیات رنگی متوسط مورداستفاده قرار میگیرند.
- سرعت چاپ چاپگرها نسبت به دستگاههای پلاتر بسیار بیشتر است.
- اندازه پلاترها نسبت به چاپگرها بسیار بزرگتر است و فضای محیطی بیشتری را اشغال میکنند.
- قیمت پلاترها نسبت به پرینترها بیشتر است.
- چاپگرها معمولاً برای استفادههای روزانه و عمومی بکار میروند ولی پلاترها برای استفادههای تخصصی و مهندسی در صنایع خاص طراحی شدهاند.
- چاپگرها نهایتاً میتوانند که اسناد را تا اندازه A3 چاپ کنند ولی پلاترها از سایزهای بزرگتری مثل A2 و A1 هم پشتیبانی میکنند.
همانطور که دیدید، پلاتر و پرینتر تفاوتهای زیادی دارند و هر کدام کاربردهای مخصوص به خود را دارند. همانطور که دیدید، پلاترها ممکن است در صنایع مختلف کاربرد داشته باشند و کارهای مختلفی را انجام دهند. البته از یک نوع پلاتر برای همه کارها استفاده نمیشود و پلاترها هم دارای انواع مختلفی هستند و هر کدام برای استفاده خاصی طراحی شدهاند. برای اینکه بهتر متوجه این موضوع شوید، در مورد انواع پلاتر بیشتر توضیح دادهایم.
انواع پلاتر
پلاترها انواع مختلفی دارند که نحوه عملکرد و تکنولوژی چاپ هر کدام متفاوت است. در واقع هر نوع پلاتر، کاربرد خاصی دارد و هیچکدام همیشه بهترین نیستند؛ یعنی هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. انواع پلاتر را میتوان به ۶ نوع اصلی پلاتر جوهرافشان، تخت، برش دهنده، الکترواستاتیک، قلمی و درام دستهبندی کرد. در ادامه هر کدام را همراه با کاربرد و مزایا و معایب معرفی کردیم.
۱- پلاتر جوهرافشان
پلاتر جوهرافشان، نوعی از پلاتر است که از فناوری جوهرافشان بهره میگیرد و به کمک پاشیدن قطرات میکروسکوپی جوهر بر روی کاغذ، طرح موردنظر را خلق میکند. این پلاترها عملکرد بسیار بهتری برای ایجاد و چاپ طرحهای گرافیکی نسبت به پلاترهای دیگر دارند. پس پلاترهای جوهرافشان بهترین انتخاب برای طراحان گرافیک و آژانسهای تبلیغاتی هستند و در این حوزهها کاربرد گستردهای دارند. از پلاترهای جوهرافشان معمولاً برای چاپ بنرها، بیلبوردها، طرحهای تبلیغاتی، رندرهای معماری و همچنین علائم کنار جاده استفاده میشود.
پلاترهای جوهرافشان معمولاً از دو نوع تکنولوژی حرارتی و پیزوالکتریک برای چاپ و انتقال جوهر استفاده میکنند. پلاترهای حرارتی جوهر را به کمک حرارت و گرما انتقال میدهند؛ ولی در پیزوالکتریک این فرایند به کمک کریستالهای باردار انجام میشود.
مزایای پلاتر جوهرافشان | معایب پلاتر جوهرافشان | کاربرد پلاتر جوهرافشان |
● این پلاترها خروجی باکیفیت و با وضوح بالا تولید میکنند که دقت رنگ استثنایی دارند. برای گرافیکهای پیچیده و طرحهای دقیق بهترین گزینهاند
● نسبت به پلاترهای دیگر ارزانتر هستند ● این پلاترها بیصدا هستند و آلودگی صوتی تولید نمیکنند |
● استفاده مداوم از جوهر میتواند نگهداری آنها را در درازمدت پرهزینه میکند | ● چاپ پوستر و بنر
● شماتیک و نمودارهای مهندسی ● نقشهکشی ● پوسترهای علمی و فنی |
۲- پلاتر الکترواستاتیک
پلاترهای الکترواستاتیک، تصاویر و طرحهای گرافیکی را بهجای گرافیک برداری، بهصورت پیکسلی ایجاد میکنند. همین موضوع باعث شده که کیفیت چاپ آنها از انواع دیگری مقداری پایینتر باشد. نحوه کار پلاترهای الکترواستاتیک هم به این صورت است که دستگاه ابتدا بارهای الکتریکی قوی را به کاغذ منتقل میکند. سپس ذرات تونر موجود در پلاتر به سمت این بارها کشیده و به کاغذ میچسبد و به کمک آنها پیکسلهای ماتریس نقطهای و تصویر نهایی تشکیل میشود. پلاترهای الکترواستاتیک نسبت پلاتر قلمی سریعتر و مقرونبهصرفهتر هستند؛ اما همانطور که اشاره کردیم، دقت و وضوح چاپ آنها کمتر است.
مزایای پلاتر الکترواستاتیک | معایب پلاتر الکترواستاتیک | کاربرد پلاتر الکترواستاتیک |
● خروجی باکیفیت است و خطوط و جزئیات دقیق هستند
● سرعت چاپ بیشتر نسبت به سایر پلاترهای دیگر دارد ● کارکردن بدون سروصدا ● مناسب محیطهای تجاری ● استفادهنکردن از جوهر یا خودکار که هزینههای عملیاتی را کاهش می دهد ● چاپ آن ماندگاری بالایی دارند و به سختی پاک یا محو میشود
|
● از رنگ های کمی پشتیبانی میکند و عمدتاً سیاهوسفید هستند
● راهاندازی آن دشوار است ● الگوهای چاپ شده با آن نسبت به سایر روشهای دیگر وضوح پایینتری دارند ● عملکرد آن میتواند تحتتأثیر عوامل محیطی قرار گیرد
|
● نقشهکشی معماری، مهندسی و ساختوساز
● نمودارها و تصاویر برای اهداف فنی ● طراحی برد مدار برای چاپ ● بازتولید سند و طرح اولیه |
۳- پلاتر قلمی
پلاترهای قلمی از جوهر برای چاپ استفاده نمیکنند بلکه با رسم خطوط بههمپیوسته به کمک قلم یا مدادهای مکانیکی، الگوهای چاپ را بر روی کاغذ رسم میکنند. این قلمها باتوجهبه دستوراتی که از کامپیوتر دریافت میکنند در محورهای x و y حرکت میکنند تا در نهایت الگوی موردنظر شما رسم شود. این روش کنترل دقیقی روی ضخامت خطوط و جزئیات پیچیده را فراهم میکند. از این پلاترها معمولاً برای نقاشی، نوشتهها و تصاویر فنی تکرنگ استفاده میشود.
مزایای پلاتر قلمی | معایب پلاتر قلمی | کاربرد پلاتر قلمی |
● پلاترهای قلمی دقت بالایی در رسم نقشههای خطی دارند
● در مدلهای پیشرفتهتر امکان استفاده از قلمهایی با رنگ و ضخامت متفاوت وجود دارد ● فعالیت خود را بدون ایجاد سروصدای اضافی انجام میدهد
|
● سرعت پایینی دارند.
● نیاز به تعمیر و نگهداری از آنها بالا است
|
● نقشه و نمودارهای مهندسی و معماری
● ایجاد طرح و نقاشیهای گرافیکی
|
۴- پلاتر تخت
از پلاترهای تخت برای رسم سریعتر نقشههای ساختمانی و مهندسی، طراحی بزرگراهها، ماشینهای مدرن و غیره استفاده میشود. پلاتر تخت دارای یک سطح صاف در قسمت بالایی خود است و کاغذی که قرار است عملیات چاپ روی آن انجام شود بر روی آن قرار میگیرد. قلمهای این پلاتر به کمک دو بازو به بخش بالایی متصل شدهاند و توانایی حرکت در دو محور x و y را دارند. در پلاترهای تخت کاغذ هیچ حرکتی ندارد و حرکات لازم توسط قلمها بر اساس دستورات کامپیوتر انجام میشود. این نوع از پلاترها معمولاً دارای قلمهایی با رنگ و عرض متفاوت هستند تا امکان رسم طرحهای گوناگون فراهم شود. همچنین امکان چاپ و رسم بر روی اجسام دیگری مثل پلاستیک، مقوا و حتی فلز به کمک پلاترهای تحت وجود دارد.
مزایای پلاتر تخت | معایب پلاتر تخت | کاربرد پلاتر تخت |
● امکان چاپ بر روی کاغذ، پارچه، مقوا، پلاستیک و حتی فلز
● ارائه دقت و جزئیات عالی |
● سرعت کم نسبت به پلاترهای دیگر
● قیمت بالایی دارند ● عملیات باید بر روی سطح صاف انجام شود
|
● نقشههای معماری و مهندسی
● طراحی CAD/CAM ● طراحی گرافیکی و تصویرسازی ● تابلوها و بستهبندی |
۵- پلاتر برش دهنده
پلاتر برش دهنده چیزی را بر روی سوژه خود رسم یا چاپ نمیکند، بلکه بر روی آن برش ایجاد میکند. این پلاترها بجای قلم از چاقو یا تیغه استفاده میکنند و بعد از دریافت اطلاعات از کامپیوتر، این دستگاه شروع به برش جسم موردنظر میکند. از این پلاترها در کارگاههای تولیدی کفش یا لباس برای ساخت و برش الگوها و نقشونگار استفاده میشود. همچنین میتوان از آنها برای ایجاد برشهایی از علائم، برندها، حروف، اعداد و غیره استفاده کرد.
مزایای پلاتر برش دهنده | معایب پلاتر برش دهنده | کاربرد پلاتر برش دهنده |
● توانایی ایجاد برشهای دقیق و پیچیده
● ایدهآل برای مشاغل کوچک و متوسط |
● فقط برای برش مناسب است و نه برای چاپ
● هزینههای اولیه آن میتواند بالا باشد ● برای کارکردن با آن نیاز به تجربههای فنی اولیه است ● فقط در دو بعد برش انجام میدهد ● هزینههای نگهداری آن بالا است |
● بنرهای خلاقانه تبلیغاتی و تابلوسازی
● تولید برگردانها و برچسب ● طراحی مد و پارچه ● برچسبگذاری و بستهبندی ● نمونهسازی |
۶- پلاتر درام
پلاتر درام نیز مانند پلاتر قلمی از قلم برای رسم و یا چاپ الگوها استفاده میکند. این پلاتر یک درام اصلی دارد که باتوجهبه دستوراتی که از کامپیوتر میگیرد، کاغذ را به سمت چپ و راست به حرکت در میآورد. در همین حال یک یا چندین قلم در بالا و پایین شروع به رسم الگو میکنند. یکی از مهمترین ویژگیهای پلاتر درام نداشتن محدودیت طول کاغذ برای چاپ است؛ بنابراین چاپ طرحها در مقیاس و اندازه بزرگ بهراحتی امکانپذیر است. همچنین بهواسطه استفاده از چندین قلم میتوان از رنگهای مختلفی برای چاپ استفاده کرد. این پلاترها در زمینههای مختلفی مثل نقشههای مهندسی، نقشههای ساختمانی و معماری، نمودارها و غیره به کار میروند.
مزایای پلاتر درام | معایب پلاتر درام | کاربرد پلاتر درام |
● دقت بالایی برای رسم نقشهها دارند
● هیچ محدودیتی برای اندازه کاغذ و رسم نقشههای پیوسته ندارند ● بهترین انتخاب برای کاربردهای فنی و مهندسی که نیاز به نمودارهای دقیق دارند |
● نسبت به پلاترهای جوهرافشان سرعت پایینتری دارند
● قابلیتهای رنگی محدود دارد چون هر بار فقط از یک قلم استفاده میکند ● پیچیدگی مکانیکی میتواند تعمیر و نگهداری و کالیبراسیون را دشوار کند |
● رسم نقشههای معماری و مهندسی
● شماتیکهای الکترونیکی و نمودار مدار ● ایجاد تصاویر و خلاقیتهای هنری |
سؤال دیگری در مورد دستگاه پلاتر و انواع آن دارید؟
در این مقاله بهصورت کامل به این سؤال جواب دادیم که Plotter چیست و انواع آن را معرفی کردیم. همچنین مزایا و معایب انواع پلاتر را بررسی کردیم و تفاوتهای پلاتر با پرینتر را هم گفتیم. در مورد تفاوت پلاتر با پرینتر و همچنین نحوه کار پلاتر هم نکات مختلفی را به شما گفتیم تا بهصورت کامل با پلاتر آشنا شوید. امیدواریم که این مقاله توانسته باشد به سؤالات شما در این زمینه پاسخ دهد. اگر هر سؤال دیگری در مورد پلاتر دارید میتوانید که در قسمت نظرات بپرسید تا در کوتاهترین زمان به پاسخگوی شما باشیم.